Istorija najlepseg grada na svet....:)

Barselona (katal. Barcelona) je glavni grad autonomne pokrajine Katalonije i istoimene provincije Barselona na severoistoku Španije. Nalazi se na obalama Mediterana na nekih 120 kilometara od Pirineja i granice sa Francuskom, u dolini koja je okružena morem na istoku, planinskim vencem Sijera de Koljserola (katal. Sierra de Collserola) na zapadu, na jugu rekom Ljobregat, a na severu rekom Besos.

Prema poslednjem izveštaju španskog Zavoda za statistiku iz 2006. godine, sam grad Barselona broji 1.605.602 stanovnika. Barselona sa okolinom broji 3.161.081 stanovnika i ima površinu od 633 km².

Barselona je jedan od glavnih evropskih ekonomskih centara, sa jednom od glavnih mediteranskih luka a aerodrom u Barseloni je drugi po veličini u Španiji. Grad je takođe i bitna turistička destinacija i ima veoma bogato kulturno i istorijsko nasleđe, od kojih se posebno ističu arhitektonska dela Antonija Gaudija (katal. Antoni Gaudí) i Ljuisa Domeneka i Muntanera (katal. Lluís Domènech i Montaner) od kojih je UNESKO mnog proglasio svetskom baštinom.

Barselona je bila domaćin važnim svetskim događajima koji su doprineli tome da postane veoma poznat i posećen grad. Najbitniji su Svetska izložba 1888. i 1929. godine, Letnje olimpijske igre 1992. godine, i Forum Kultura 2004.
Istorija grada
Vista-xmag.png Za više informacija pogledajte Istorija Barselone

Prvi tragovi čoveka na teritoriji na kojoj se danas nalazi Barselona datiraju od pre 4000 godina, krajem neolita (2000-1500 p. n. e.). Postoje zapisi iz 7. u 6. veka p. n. e. u kojima se pominje naselje Barkeno iberskog naroda Lajetanaca. Izgleda da je u to doba takođe postojala i jedna grčka kolonija po imenu Kalipolis, iako istoričari još uvek ne mogu da se slože o tačnom položaju ove kolonije. Tokom Drugog punskog rata naseljavali su je jedno vreme Kartaginjani, da bi ga kasnije preuzeli Rimljani[1]. Rimljani su pretvorili grad u vojnu tvrđavu - kastrum - čiji je centar bio malo uzvišenje pod nazivom Taber (danas deo Barselone koji se zove Sijutat Velja (katal. Ciutat Vella) što znači Stari grad).

Rimljani su gradu promenili ime u Kolonija Julija Avgusta Faventija Paterna Barsino, koji se nalazio upravo na mestu gde se sad nalazi Trg svetog Đaumea. Ostaci rimskih zidina još uvek se mogu videti u starom gradu. Neke rimske zidine su poslužile kao temelji za Katedralu[2], za koju se kaže da je započeta još davne 343. godine.

Godine 415. grad su osvojili Vizigoti pod vođstvom Ataulfa[1], pretvorivši ga u prestonicu hispanske Vizigotske kraljevine, mada su je ubrzo premestili u Toledo.

Mavri su osvojili grad između 717. i 718. godine, tokom mavarske invazije Iberijskog poluostrva ali se nisu dugo zadržali, pošto je 801. grad osvojio Luj I Pobožni tokom vlasti Karla Velikog. Barselona je tada bila pretvorena u veliko utvrđenje u okviru Hispanske marke u okvuru Gotije (koja je podrazumevala teritorije Langedoka - Septimanije - to jest, stara vizigotska Galija i sever Katalonije do ušća reke Ljobregat), i postavljeni su grofovi da vladaju njome[1]. Prvi grof Barselone i osnivač Barselonske dinastije bio je Vilfred I Dlakavi (katal. Guifré I el Pelós), koji je na Saboru u Troju 878. godine bio proglašen grofom od Barselone, Đirone i Besalua. Grofovija je bila franački vazal.

Godine 985. Mavri su napali i uništili Barselonu. Kako Franačka država nije pružila pomoć svom vazalu, godine 988. grof Borelj II se proglasio iberskim vojvodom i markizom po božjoj milosti, što je značilo raskidanje vazalskog odnosa sa Francima i uspostavljanje nezavisnosti[1]. Barselona se brzo oporavila od muslimanskog uništenja i 1010. je uzvratila udarac napadom na Kordobu, najveći muslimanski grad na tlu Iberijskog poluostrva, i opljačkala ga odnevši pozamašan plen.

U sledećim vekovima, razne katalonske grofovije su se ujedinjavale pod vrhovnom vlašću grofova od Barselone, putem bračnih i rodbinskih veza. Ta ujedinjenja su uključivala veliki deo danapnje južne Francuske. Istovremeno su se teritorije Barselone proširile na račun muslimanske teritorije. Od tog momenta, gotovo je nemoguće razdvojiti istoriju Barselone od istorije Katalonije.

Godine 1137. grof Barselone, Ramon Berenger IV se oženio kćerkom kralja Aragona, čime se Kraljevina Aragon i Grofovija Barselona ujedinjuju pod zajedničku krunu Aragona, čiji će vladari od tada imati titulu kralja Aragona i grofa od Barselone. U daljoj istoriji, u sastav Krune Aragona su se dalje priključile razne kraljevine do njenog konačnog ujedinjenja sa Krunom Kastilje koje je postignuto sklapanjem braka između Ferdinanda od Aragona i Izabele od Kastilje 1479. godine.
Grad Barselona, bez periferije, prostire se na površini od 100,39 km² i broji 1.605.602 stanovnika (popis stanovništva iz 2006 godine). Nalazi se oko 160 km južno od planinskog pojasa Pirineja i granice sa Francuskom. Udaljenost od Madrida, glavnog grada Španije, je oko 500 km. Grad je omeđen dvema rekama koje se ulivaju u Mediteransko more. Na severu je to reka Besos (katal. Besòs), a na jugu Ljobregat (katal. LLobregat).

Klima je mediteranska sa dugim i žarkim, sunčanim i veoma vlažnim letima i blagim zimama. Bez snežnih padavina i ca temperaturom koja zimi skoro nikada ne pada ispod nule, a koja se leti, naročito krajem jula i avgusta, kreće između trideset i četrdeset stepeni Celzijusa. U centru grada se uticajem ljudskog faktora formirala mikroklima, tako da su centru grada leti velike vrućine, a zimi je toplije nego u ostalim delovima.
Jedno od najprivlačnijih mesta Barselone je šetalište Las Ramblas (Les Rambles na katalonskom) koje se nalazi između Trga Katalonije (Plasa Katalunja Plaça Catalunya), neurološkog centra grada i stare luke. Šetalište je svakodnevno prepuno ljudi sve do kasnih noćnih sati. Novinarnice, prodavnice cveća i ptica, žive ulične skulture, kafiće i restorane, sve to možete naći na ovom šetalištu. Zgrada pod imenom Palata Virejna, svetski poznati teatar Liseu i glavna pijaca Bokerija su od velikog turističkog interesa. Šetalište završava u staroj luci trgom Vrata mira (Portal de la Pau Portal de la Pau), gdje se nalazi poznata statua Kristifora Kolumba. Zanimljivo je da ruka statue sa ispruženim prstom pokazuje suprotno od američkog kontinenta, usmjerena prema italijanskom gradu Đenovi, koji se smatra njegovim rodnim gradom.

Barselona je poznata kao metropola modernizma. Grad u kojem je živeo i radio arhitekta Antoni Gaudi, sadrži i njegova najreprezentativnija dela, koja godišnje privlače milione turista iz celog svijeta. Najpoznatije delo arhitekte i ujedno najposećeniji arhitektonski objekat u Španiji je katedrala Sagrada Familija (Sveta porodica), koja je ostala nezavršena posle njegove smrti i još uvek se gradi. Predviđa se da će biti završena oko 2020 godine. Druga poznata dela arhitekte su kompleks Park Guelj, gde je arhitekta i živeo poslednjih dvadeset godina svoga života, kuća Mila (katal. Casa Milà), poznatija pod imenom Pedrera i kuća Batljo (katal. Casa Batlló). Osim dela arhitekte Gaudija, tu su još i drugi biseri katalonskog modernizma kao što je bolnica San Pau i Palata katalonske muzike (katal. Palau de la música catalana), arhitekte Ljuisa Domeneka i Muntanera.

Osim modernizma, možemo sresti i istaknuta dela drugih istorijskih perioda. Iz srednjovekovnog perioda vredno je istaknuti dela gotike, koja su prisutna u starom gradu i po kojima je i cela jedna četvrt dobila ime, Gotički kvart (katal. barrio gótico). Njemu pripadaju katedrala Santa Eulalija, bazilika Santa Marija del Mar (karakteristična po harmoniji i čistoći forme) i crkva Santa Marija del Pi koja se nalazi na istoimenom trgu (Plasa del Pi).

Iz savremene arhitekture treba naročito istaknuti nemački paviljon (Paveljon aleman), nemačkog arhitekte i dizajnera Ludviga Misa van der Roea, koji je konstruisan 1929. godine u svrhu internacionalne izložbe, svetskog događaja čiji je domaćin te godine bila Barselona. Tu su još i Zadužbina (fondacija) Đoana Miroa i Paviljon Republike (1937) katalonskog arhitekte Đuzepa Ljuisa Serta i Muzej savremene umetnosti Barselone (skraćeno, MAKBA), američkog arhitekte Ričarda Mejera.